Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Egemenlik Statüsü: Uluslararası Hukuki Temellendirme ve Tanınma Çağrısı
Hazırlayan: Turan Konfederasyonu Genel Başkan ERKİN SABİT ŞAVUOT
17 Temmuz 2025
I. Giriş
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), 15 Kasım 1983 tarihinde demokratik irade ile bağımsızlığını ilan etmiş, kendi anayasasını kabul etmiş, halkı tarafından temsil edilen kurumlarını oluşturmuş bir devlettir. Bugün kendi toprakları üzerinde egemenliğini fiilen kullanan KKTC, tüm devlet oluşumu kriterlerini yerine getirmekte, ancak siyasi sebeplerle geniş çaplı tanınmadan mahrum bırakılmaktadır.
Bu dosya, uluslararası hukuk çerçevesinde KKTC’nin devlet statüsünü, egemenliğini ve tanınma hakkını savunmak amacıyla hazırlanmıştır.
II. Devlet Olma Kriterleri (Montevideo Konvansiyonu, 1933)
Montevideo Konvansiyonu’na göre bir yapının devlet olarak kabul edilmesi için dört ana kriter vardır:
1. Sabit Nüfus: KKTC’nin yaklaşık 400.000’i aşan sabit nüfusu vardır.
2. Belirli Bir Toprak: Ada’nın kuzey kesimi üzerinde tam idari ve hukuki egemenliğe sahiptir.
3. Hükümet: Seçimle iş başına gelen cumhurbaşkanı, meclis ve bakanlar kurulu bulunmaktadır.
4. Diğer Devletlerle İlişki Kurabilme Yeteneği: Türkiye ile resmi diplomatik ilişkileri mevcuttur, bazı devletlerle de gayriresmî temasları vardır.
Bu kriterler Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti KKTC tarafından tamamen karşılanmaktadır. Bu durum, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin devlet olma bakımından hukuki meşruiyeti destekler.
III. Uluslararası Hukukta Tanınma Meselesi
* Tanınma, bir devletin oluşumunu değil, diğer devletlerin onunla ilişki kurma kararıdır.
* KKTC’nin tanınmaması, onun varlığını geçersiz kılmaz. Uluslararası hukukta tanınma, bir devletin oluşumu için gerekli bir koşul değildir.
* Örnekler:
* Kosova, 2008’de bağımsızlığını ilan etti. BM’ye üye olmadan önce 100’den fazla ülke tarafından tanındı.
* Çin halk cumhuriyeti tarafından tehdit edilen Tayvan, geniş diplomatik tanınmaya sahip olmamasına rağmen fiilen bağımsız bir devlettir.
IV. Self-Determinasyon ve KKTC
* Kıbrıs Türk halkı, 1960’lardan bu yana ayrımcılık ve hak ihlallerine maruz kalmış, 1974 sonrası kendi kaderini tayin hakkını (self-determinasyon) fiilen kullanarak bağımsızlığını ilan etmiştir.
* Self-determinasyon, BM Antlaşması’nın 1. maddesi ile güvence altına alınmış temel bir ilkedir.
V. Kıbrıs’ta Çözüm Girişimlerinin Tarihsel Arka Planı
* 2004 Annan Planı referandumunda Kıbrıs Türk halkı %65 ile “evet” oyu verirken, Rum halkı %76 oranında “hayır” demiştir. Buna rağmen yalnızca Güney Kıbrıs, AB’ye tam üye olarak kabul edilmiştir.
* Bu durum, KKTC’nin uluslararası arenada dışlanmasına neden olmuş; Türk tarafının çözüm yanlısı tutumu cezalandırılmıştır.
VI. Hukuki Sonuç ve Çağrı
* KKTC, devlet olma kriterlerini tam olarak karşılamaktadır.
* Uluslararası hukukta tanınmama, egemenliği ortadan kaldırmaz.
* BM, AB ve İslam İşbirliği Teşkilatı gibi yapılar, Kıbrıs Türk halkının iradesine saygı duymalı ve KKTC’nin haklarını tanımalıdır.
* Turan Konfederasyonu olarak, aşağıdaki çağrıyı yapıyoruz:
“Tüm bağımsız devletleri, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni egemen bir devlet olarak tanımaya ve Kıbrıs Türk halkının demokratik iradesine saygı göstermeye davet ediyoruz.”
VII. Ek Belgeler
* Montevideo Konvansiyonu (1933) tam metni
* BM Genel Sekreteri’nin 2004 Annan Planı sonrası raporu
* Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarından örnekler (Loizidou v. Turkey, etc.)
* KKTC Anayasası ve Seçim Verileri
SONUÇ
Bu belge, uluslararası toplumun hukuka dayalı şekilde hareket etmesini teşvik etmek ve KKTC’nin haklı mücadelesine hukuki bir çerçeve kazandırmak amacıyla hazırlanmıştır.
Erkin SABİT ŞAVUOT
(bilgisayar yüksek mühendisi,
Araştırmacı yazar).
Doğu Türkistan Cumhuriyeti Hükümet Başkanı
Turan Konfederasyonu Genel Başkanı .
Uygur Federasyonu Genel Başkanı.
Dünya Barış elçileri uzakdoğu direktörü.
Uluslararası basın yayın Konfederasyonu diplomasi direktörü.
Uzakdoğu ticaret yatırım finans konseyi temsilcisi
Turan Kızılelma Teşkilatı genel başkanı
Turan Devletleri Teşkilatı TDT Stratejik Araştırma Genel Başkanı
İletişim;05357951111,05369820000
turangrup1111@gmail.com